Το τέλος του καπιταλισμού;

Δύσκολα. Αλλά αν μη τι άλλο ο μύθος μιας αυτορυθμιζόμενης οικονομίας υπέστη ένα μεγάλο στραπάτσο με αυτά που συνέβησαν στις ΗΠΑ τις προηγούμενες μέρες. Η κατάρρευση τεράστιων χρηματοπιστωτικών οργανισμών και η σωτηρία τους από την κυβέρνηση έδειξε δύο πράγματα.

Πρώτα ότι ο απλός πολίτης θα είναι πάντα ο ΜΑΛΑΚΑΣ της υπόθεσης, μέχρι να ξυπνήσουμε και να αλλάξουμε όλοι μαζί αυτό το γαμημένο οικονομικό/κοινωνικό σύστημα. Οι "επενδύσεις" που έγιναν από τους μάνατζερ ήταν κάτι περισσότερο από επισφαλής και ήταν παρακινούμενες μόνο από το ατομικό τους όφελος. Απέφεραν βραχυπρόθεσμα τεράστια κέρδη και φυσικά γιγάντια bonus στους ίδιους. Αλλά μακροπρόθεσμα ήταν μοιραίο όλο αυτό το σαθρό δανειοληπτικό οικοδόμημα να καταρρεύσει σαν ο χάρτινος πύργος του ήταν.

Όμως, αυτός ο μοντέρνος καπιταλισμός είναι τόσο βαθιά ριζωμένος σε κάθε δραστηριότητα που για να αποφευχθεί ένα ντόμινο εξελίξεων η κυβέρνηση "έσωσε" τους χρεοκοπημένος γίγαντες με δισεκατομμύρια των φορολογουμένων. Για άλλη μια φορά ο λογαριασμός πάει στους πολίτες και οι μάνατζερ βλέπουν πως τελικά οι αποφάσεις τους, ακόμη και καταστροφικές, έχουν μικρή επίπτωση στην δικιά τους πραγματικότητα.

Δεύτερον, ο Ναός αυτού του συστήματος, τα Χρηματιστήρια απέδειξαν ότι λειτουργούν πέρα από κανόνες και δήθεν επιστημονικές μεθόδους, αλλά λειτουργούν καθαρά νευρωτικά, επιπόλαια και στον αέρα. Φήμες, "φόβοι", διαρροές και κάθε τι άλλο μη εμπεριστατωμένο είναι αρκετό για να δημιουργεί και να εξαλείφει ανύπαρκτο πλούτο. Πραγματικά το θέατρο του παραλόγου ή καλύτερα το θέατρο σκιών της "ελεύθερης" οικονομίας, που όμως επηρεάζει την ποιότητα ζωής όλων μας πάνω στον πλανήτη.

Κανένα οικονομικό σύστημα δεν είναι καλό, απλά γιατί πέρα από τους τόνους βιβλίων που περιγράφουν τις ιδέες και τη λειτουργία του ο ανθρώπινος παράγοντας της πλεονεξείας είναι εκεί. Η μεγαλύτερη σταθερά απ' όλες. Και αυτή αρκεί να να καταστεί κάθε "σύστημα" επισφαλές και καταδικασμένο σε αποτυχία.