Η επιδημία μιας ιδέας

Η ιστορία συχνά χρεώνει τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται κατά καιρούς στην ανθρωπότητα σε πρόσωπα. Τέτοια πρόσωπα αναγνωρίζονται ως οι εμπνευστές ιδεών και κινημάτων. Όμως εγώ θα διαφωνήσω.

Χωρίς να θέλω σε καμιά περίπτωση να μειώσω τη συμβολή τους, η δική μου αντίληψη είναι ότι αυτά τα πρόσωπα ήταν απλά οι επιφανείς και τολμηροί, ανάλογα με την εποχή τους, εκφραστές μιας περιρρέουσας αντίληψης που διαμορφωνόταν σε μια νέα ιδέα.

Δεν πιστεύω ότι οι ιδέες έχουν έναν πατέρα (ή μητέρα). Οι ιδέες μορφώνονται μέσα από αλλαγές στην συλλογική συνείδηση ενός πληθυσμού, είναι ίσως το αποτέλεσμα της εντροπίας της σκέψης που αυτό-οργανώνεται, που συντονίζεται σε έναν τόνο, σε μια φωνή, όπως τα όργανα μιας ορχήστρας.

Γιατί λοιπόν δεν συμβαίνουν τέτοιες ιδεολογικές επαναστάσεις στις μέρες μας; Υπάρχουν τόσοι "ακτιβιστές", τόσοι που αξιώνουν την πατρότητα δεκάδων ιδεών, τόσες φωνές, τόσες ντουντούκες, τόσες υπερβολές, τόσοι ψίθυροι... Γιατί δεν έχουμε την γέννηση ιδεολογικών κινημάτων με ισχύ, σε αριθμό και βάθος;

Γιατί ακριβώς υπάρχει πολύς θόρυβος. Υπάρχει τόσος λευκός θόρυβος που οι φωνές χάνονται μέσα σε μια κακοφωνία. Στις ημέρες της πληροφορίας υπάρχει τόση προπαγάνδα, τόσος έλεγχος, τόσες παραλλαγές μιας λέξης, τόση κακοφωνία που οι περισσότεροι απλά φιλτράρουν τα πάντα εκτός από ότι τους αφορά προσωπικά. Σε εγωπαθές επίπεδο.

Μπορείς να οργανώσεις την πιο θορυβώδη, πολύχρωμη πορεία για να προβάλεις τα αιτήματα σου, μπορείς να αλυσοδεθείς στα κατάρτια του Rainbow Warrior ή να αυτοπυρποληθείς και ο κόσμος απλά θα σε προσπεράσει. Δεν χρειάζεται πολύ ανάλυση, εκτός από μερικές μορφές έμπρακτης υπηρεσίας (κυρίως παροχή τεχνογνωσίας - ιατρική κτλ) όλες οι μορφές ακτιβισμού έχουν αποτύχει παταγωδώς στο να προσφέρουν ένα χειροπιαστό αποτέλεσμα σε μεγάλη κλίμακα ή να αποτελέσουν φορείς αλλαγής και ιδεών.

Υπάρχει πολύς θόρυβος, ο κόσμος ΔΕΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ.

Και όμως, οι νέες ιδέες δεν έχουν σταματήσει να γεννιούνται. Είναι μια δύναμη της φύσης, δεν μπορεί να σταματήσει, είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης συλλογικής συνείδησης.

Πιστεύω βαθιά ότι η επόμενη μεγάλη επανάσταση  δεν θα ξεκινήσει από επιφανείς προσωπικότητες,  ντουντούκες, πορείες ή τραγούδια. Η επόμενη μεγάλη επανάσταση θα ξεκινήσει από ψιθύρους. Θα ξεκινήσει σαν μια επιδημία. Σαν μια απλή σκέψη που θα σαρώσει την ανθρωπότητα.

Ανοησίες; Ίσως. Όμως δείτε πως αξιοποιούν αυτή την αρχή οι τεχνίτες της "κοινής γνώμης". Η πιο αποτελεσματική μορφή μάρκετινγκ στις μέρες μας, που δεν είναι τίποτα άλλο από την διάδοση μιας πλαστής ιδέας, μιας μη-ανάγκης, είναι το λεγόμενο viral marketing. Δεν είναι η πιο προκλητική, η πιο χυδαία ή η πιο ακριβή διαφήμιση, είναι  εκείνη που διαδίδεται υπόγεια, από άτομο σε άτομο, από φίλο σε φίλο και πριν το καταλάβεις έχει πάρει διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας.

Ξέρω ότι οι περισσότεροι με θεωρείτε έναν άπραγο ηθικολόγο. Έναν τύπο που δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει εκτός από το να γράφει και να αυταπατάται. Που θα έπρεπε να έχει δεκαετή πλάνα που να υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα όσων πρεσβεύει, που θα έπρεπε να αλυσοδένεται σε πόρτες ή να φωνάζει μόνος του στο δρόμο για να αποδείξει ότι πιστεύει αυτά που λέει.

Συγχωρέστε με που η φωνή μου είναι τόσο αδύναμη και τόσο ακατανόητη ή ενοχλητική ακόμη. Δεν έχω τις λύσεις στα προβλήματα που δεν έχουν λύση, αυτά στα οποία έχουμε εγκλωβιστεί σαν είδος από δική μας απόφαση, δεν έχω την πρόθεση να φτιάξω μια ΜΚΟ για τα δικαιώματα της καραβίδας του Ειρηνικού, δεν πρεσβεύω καμιά νεκρή ιδεολογία, το μόνο που έχω τη δύναμη να κάνω είναι να ψιθυρίζω. Να ψιθυρίζω το αυτονόητο στους λίγους ανθρώπους στους οποίους φτάνει η φωνή μου.

Είμαι απλά ο φορέας μιας παγκόσμιας επιδημίας που περιμένει να εξαπλωθεί. Τίποτα περισσότερο. Και μπορεί να μην αξίζω καν το χρόνο που σπαταλήσατε διαβάζοντας αυτές τις γραμμές. Και μπορεί να έχετε δίκιο...

Βλέπετε είναι που εγώ εκτιμώ την νοημοσύνη σας πολύ περισσότερο από ότι εσείς, εγώ σας εκτιμώ πολύ, πολύ περισσότερο από ότι εσείς εμένα. Γιατί ο κάθε ένας είναι φορέας της δικιά του ιδέας, της δικιάς του σκέψης, ακόμη και αν αυτή είναι θαμμένη κάτω από την εκκωφαντική βοή της πνευματικής βολής. Γιατί όλες αυτές οι ιδέες γεννάνε την αλλαγή, όπως τα σύννεφα την καταιγίδα.

Η νέα επανάσταση είναι ένας ψίθυρος. Είναι ένας θόρυβος μέσα στο σύστημα. Είναι μια επιδημία.


2 σχόλια:

  1. Η άποψη μου είναι ότι στο δυτικό κόσμο έχει επικρατήσει ένα σύστημα αξιών που γενικά τηρείται από όλους, ή σχεδόν όλους, ή φαίνεται έτσι. Υπάρχουν και αποκλίσεις, αλλά ο κανόνας είναι αυτός. Το κοινωνικό συμβόλαιο γενικά εφαρμόζεται το ίδιο για όλους. Οι εξαιρέσεις και τα μελανά σημεία δεν είναι τόσα για να εξεγερθεί γενικά η κοινωνία. Αλλά ακόμα και εκεί που υπάρχουν οι προϋποθέσεις, δε συμβαίνει για δύο κυρίως λόγους, κατά τη γνώμη μου: γιατί αυτοί που κυρήττουν την επανάσταση είναι αναξιόπιστοι ή δεν έχουν αξιόπιστα επιχειρήματα, ή γιατί απλά σε αυτούς που θα μπορούσαν να την ξεκινήσουν, η ιδέα της βίας είναι απεχθής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δεν είναι το σύστημα αξιών που είναι το πρόβλημα, είναι ότι ακριβώς το σύστημα γύρω από αυτές τις αξίες είναι απόλυτα και σε τερματικό βαθμό διεφθαρμένο και αλλοιωμένο.

    Δεν έχει νόημα να μιλάμε για δημοκρατία όταν το σύστημα εκλογής (με ευθύνη των πολιτών) είναι απλά μια πρόφαση για την ανάδειξη των επόμενων υπαλλήλων.

    Δεν έχει νόημα να μιλάμε για "ελεύθερη οικονομία" όταν είναι πλέον γνωστό ότι οι διαβόητη δείκτες της οικονομικής ευημερίας και λειτουργίας (χρηματιστήρια, libor κτλ) είναι απροκάλυπτα στημένοι.

    Συμφωνώ μαζί σου. Αυτοί που κηρύττουν την επανάσταση, τουλάχιστον από τους πολιτικούς κύκλους είναι απόλυτα αναξιόπιστοι και έτοιμοι να ξεπουληθούν όταν η μουσική σταματήσει και είναι η σειρά τους να κάτσουν στην καρέκλα (να μην πούμε ονόματα... :p).

    Γι' αυτό και λέω ότι η επόμενη επανάσταση δεν θα ξεκινήσει ούτε από τους κήρυκες ούτε με τα όπλα. Αν και μπορεί να καταλήξει σε αυτά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Από το Blogger.