Ένα ατύχημα σε αργή κίνηση

Πολλές φράσεις έχουν διατυπωθεί για τις ημέρες που ζει η νεότερη ελληνική δημοκρατία, όπως "το τέλος της μεταπολίτευσης", "οι τελευταίες μέρες της Πομπηίας" και αρκετές ακόμη δραματικές και ευφάνταστες. Εγώ από την άλλη δεν συμμερίζομαι την ολίγον υποκριτική δήθεν-έκπληξη των περισσοτέρων για κάτι που απλά ήταν αναπόφευκτο να συμβεί. Γιατί από τα μέσα του 1980 η ελληνική οικονομία και κοινωνία ήταν ένα ατύχημα που συνέβαινε σε αργή κίνηση.

Έχω γράψει πλειστάκις τις απόψεις μου για τα αίτια της σημερινής δραματικής κατάστασης και δεν θα κουράσω επαναλαμβάνοντας τον εαυτό μου. Όσο και αν δεν είναι δημοφιλής άποψη, σε μια κοινωνία που έχει μάθει να τη χαϊδεύουν και να της βουλώνουν το στόμα με επιδοτήσεις, διορισμούς και ασκήσεις σοσιαλιστικής πολιτικής με δανεικά, όλοι έχουμε το μερίδιο της ευθύνης μας. Το θέμα είναι τι κάνουμε τώρα.

Η χώρα σήμερα βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος. Πραγματικά, δυστυχώς, δεν υπάρχουν πια καλές λύσεις. Φροντίσαμε να ξοδέψουμε κάθε χρόνο που μπορεί να είχαμε κωλυσιεργώντας, φλυαρώντας και σφυρίζοντας αδιάφορα, αρκεί να μην πείραζαν τη μικρή βρώμικη φωλίτσα μας. Η μια οδός μας οδηγεί σε ένα επαχθές, προχειροφτιαγμένο, φαντασιόπληκτο και αντικειμενικά ανέφικτο μνημόνιο ΙΙ και η άλλη στην (επίσημη) χρεωκοπία και την πλήρη απομόνωση της Ελλάδας.

Είναι τόσο συναισθηματικά φορτισμένη η κατάσταση που ειλικρινά δεν ξέρω ποια είναι η καλύτερη λύση. Η καθολική διαχειριστική ανικανότητα του πολιτικού συστήματος, αλλά και η ανωριμότητα των πολιτών (άλλωστε εμείς το στηρίξαμε, ανεξαρτήτου της εκάστοτε κυβέρνησης) δε βοηθά στη δημιουργία της οποιαδήποτε αισιοδοξίας ότι μπορούμε να διαχειριστούμε μια κρίση τέτοιου μεγέθους. Άρα το μνημόνιο ΙΙ είναι σχεδόν νομοτελειακό ότι θα αποτύχει παταγωδώς.

Μια χρεωκοπία από την άλλη θα οδηγήσει στην πλήρη οικονομική απομόνωση της Ελλάδας για δεκαετίες, πόσο μάλλον γιατί θα προκαλέσει χρηματοπιστωτικό ντόμινο στην ΕΕ και αναπόφευκτα τη μήνη των "συμμάχων" μας. Αν η Ελλάδα είχε την παραμικρή ανέπαφη παραγωγική βάση, αν είχε τουλάχιστον αυτάρκεια σε είδη πρώτης ανάγκης, ίσως μια τέτοια κίνηση να έμοιαζε και "ηρωική". Ένα χαρακίρι, μια αυτοκτονία μπροστά στη βέβαια ήττα. Όμως δεν έχει. Όχι πια. Φρόντισε να την εξοντώσει κάτω από το όργιο του κρατισμού και την ονείρωξη του ανύπαρκτου πλούτου των δανεικών.

Καλώς ή κακώς διέξοδος δεν υπάρχει. Αγαπητοί συμπολίτες μου, αγαπητοί Έλληνες, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Που θα πάμε από εδώ είναι μια απόφαση που ανήκει σε όλους μας. Για πρώτη φορά ας αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας. Ο καπιταλισμός, ο σοσιαλισμός, οι Αμερικάνοι και οι άλλοι έφταιγαν για τριάκοντα χρόνια. Τώρα ας γίνουμε επιτέλους οι πολίτες, με την έννοια που έδιναν σε αυτή τη λέξη οι πρόγονοι μας και όχι τα κακομαθημένα παιδάκια που παραπονιούνται στον πατερούλη-κράτος.

Ότι και αν αποφασίσουμε το μόνο καλό που θα έχει η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα είναι η φύση της. Γιατί τα υπόλοιπα θα θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη...